Home > Kennisbank > Handelsnaamrecht > Bedrijfsnaam kiezen
Een goede bedrijfsnaam kiezen: waar moet je juridisch gezien op letten?
Elk bedrijf heeft één of meer bedrijfsnamen, ook wel een handelsnaam genoemd. Hoe weet je welke handelsnaam juridisch gezien voordelig is? En hoe zit het met de bescherming in het handelsnaam- en merkenrecht? Kortom: waar moet je juridisch gezien op letten bij het kiezen van een goede handelsnaam?
Welke soorten handelsnamen zijn er?
Hi, ik ben Chiara!
Ik ben een creatieveling, net zoals jij! Ik help jou bij het voorkomen van conflicten door het veiligstellen van jouw rechten en het vastleggen van duidelijke afspraken.
Een handelsnaam is de naam die je bedrijf gebruikt in een commerciële context. Dit is de naam die je noemt als je de telefoon opneemt, in advertenties, op facturen of op je website. De meeste bedrijven kiezen voor een unieke handelsnaam. Iets nieuws, iets wat helemaal los staat van de diensten die zij leveren en meer ziet op de identiteit, de missie of het imago van het bedrijf.
Daar tegenover staat de beschrijvende handelsnaam. Een beschrijvende handelsnaam geeft precies aan wat je bedrijf doet. Denk aan een architect, een fotograaf of een platenlabel. Dit geldt alleen als je bedrijf echt die diensten levert. "Interieurdesign Nijmegen" is bijvoorbeeld een beschrijvende handelsnaam voor een interieur designer, maar niet voor een restaurant. Soms is de makkelijkste optie ook de beste optie. Je bent wat beter vindbaar voor klanten die kiezen voor en product in plaats van een bepaalde identiteit of missie.
Let er wel op dat de handelsnaam die jij kiest nog beschikbaar is. Dit kun je checken in het merkenregister en handelsregister. Dit geldt niet alleen voor handelsnamen maar ook productnamen of andere namen die als merk zijn ingeschreven. Alleen kijken in het handelsregister is daarom niet voldoende. Het handelsregister zegt immers ook niets over het daadwerkelijke commerciële gebruik van de naam. Het kan namelijk zijn dat er geen ander bedrijf met dezelfde naam is, maar dat een ander wel jouw handelsnaam al als productnaam gebruik of een soortgelijke naam in zijn logo heeft verwerkt. Dit zie je niet in het handelsregister staan, maar wel in het merkenregister. Door dit van tevoren te (laten) checken voorkom je claims van rechthebbenden.
Hoe zit het met de bescherming door het handelsnaam- en merkenrecht?
In het merkenrecht moet een naam onderscheidend zijn, wil je deze kunnen inschrijven. Beschrijvende aanduidingen en benamingen kunnen niet worden ingeschreven als merk. In het handelsnaamrecht zit dit iets anders. Een beschrijvende handelsnaam is toegestaan, maar een beschrijvende naam kan meestal niet als merk worden ingeschreven. Een handelsnaam die wel onderscheidend is, krijgt meer bescherming. Een unieke handelsnaam onderscheidt je bedrijf duidelijk van anderen, terwijl een beschrijvende naam snel kan lijken op een naam van een ander bedrijf met soortgelijke producten of diensten.
Met een beschrijvende handelsnaam kun je minder snel optreden tegen een concurrent die met een soortgelijke handelsnaam aanhaakt bij jouw bedrijf. Er wordt minder snel aangenomen dat er inbreuk is op je handelsnaam. Wil je dat je concurrent stopt met het gebruik van een verwarring wekkende naam? Dan moet er door het gebruik van die naam verwarringsgevaar kunnen ontstaan tussen jouw bedrijf en dat van je concurrent. Met andere woorden: je klanten kunnen per ongeluk bij je concurrent belanden, terwijl ze eigenlijk naar jou zochten (of andersom). Hiervoor moet je beschrijvende handelsnaam voldoende bekend zijn bij klanten, vergeleken met de beschrijvende bedrijfsnaam van je concurrent. Met een unieke handelsnaam kun je er sneller van uitgaan dat de ander aanhaakt bij jouw handelsnaam, omdat deze zo uniek is. Hierdoor kun je makkelijker een beroep doen op je handelsnaam.
Je handelsnaam krijgt extra bescherming, wanneer je hem als merk inschrijft. Hierdoor heb je – in aanvulling op de aanspraken op grond van het handelsnaamrecht – ook nog eens juridische acties op grond van het merkenrecht. Je kunt de naam zelf als woordmerk inschrijven, of in combinatie met visuele elementen als gecombineerd woord-beeldmerk.
Naast de juridische vorderingen die je erbij krijgt, kun je hiermee ook je bereik vergroten. De handelsnaam biedt namelijk alleen bescherming in de regio waar je hem gebruikt. In het beste geval is de bescherming landelijk begrensd tot Nederland, wanneer je een website of social media-platform gebruikt om klanten te werven. Hierdoor kun je je handelsnaam minder makkelijk in het buitenland geldend maken.
Met een merkinschrijving kun je gelijk bescherming in de Benelux of de Europese Unie regelen, waardoor de bescherming van het merkenrecht een groter bereik kan hebben dan de bescherming onder het handelsnaamrecht.
Is een unieke handelsnaam beter dan een beschrijvende handelsnaam?
Goed vindbare handelsnaam
Het voordeel van een beschrijvende handelsnaam is dat deze makkelijker te vinden is op Google of andere zoekmachines. Potentiële klanten die meteen een product of dienst willen afnemen zoeken naar een beschrijving van dat specifieke product of die specifieke dienst. Klanten zoeken bijvoorbeeld naar “Fotograaf Amsterdam”. Zij weten je niet meteen te vinden als je een unieke bedrijfsnaam hebt. Daarvoor moet je al enige bekendheid hebben en klanten vinden die echt voor jouw bedrijf kiezen. Als dit precies de handelsnaam van je bedrijf is, ben je waarschijnlijk makkelijker vindbaar dan een concurrent met een unieke naam.
Unieke handelsnaam = Meer juridische acties
Een unieke handelsnaam is juridisch gezien handiger omdat deze makkelijker beschermd. Het is namelijk makkelijker om een inbreuk op een unieke handelsnaam aan te tonen dan op een beschrijvende naam, omdat het verwarringsgevaar sneller aanwezig is. Er zijn immers niet veel bedrijven met diezelfde unieke naam en daardoor wordt sneller duidelijk dat een ander bedrijf bij jouw bedrijf aanhaakt. Je kunt daarom makkelijker optreden tegen onrechtmatig gebruik van jouw unieke handelsnaam.
Een ander voordeel van een unieke handelsnaam is dat je deze meestal makkelijker als merk kunt inschrijven. Voor merken is het belangrijk dat de naam onderscheidend is. Inschrijving als merk geeft extra bescherming aan je handelsnaam. Hiermee heb je ook juridische bescherming onder het merkenrecht.
Een merkaanvraag van een te beschrijvende handelsnaam wordt in principe geweigerd. Wel zijn er mogelijkheden om de naam alsnog te kunnen inschrijven door bijvoorbeeld een onderscheidend element toe te voegen aan de handelsnaam of een uniek logo inschrijven als merk. Denk aan een uniek lettertype, onderscheidende toevoegingen of visuele elementen die wel beschermd kunnen worden onder het merkenrecht. Het geheel moet onderscheidend zijn ten opzichte van andere logo's en tekens. Het is goed om dit van tevoren te (laten) checken door een expert, wil je er zeker van zijn dat je handelsnaam als merk kan worden ingeschreven.
